Foto van den Bogaard

Frans van den Bogaard en vrienden

Ed Hupkens
Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

FotoBM 021Achtergevel met traptorentje van de Hof van Zevenbergen, gezien vanaf het openliggend terrein achter de noordzijde van de Sint Jorisstraat. Anno 1940.
Foto: Erfgoed ‘s-Hertogenbosch

De Hof van Zevenbergen aan de Keizerstraat 12 is sinds 1992 een rijksmonument. De eerste eigenaren waren de Heren van Zevenbergen, vandaar de naam van de woning. De Hof van Zevenbergen was oorspronkelijk een laatvijftiende-eeuws, adellijk stadspaleis. In 1431 verkocht Agnes Croy een zogeheten mansio (stadsvilla) aan Gerrit van Zevenbergen. Eigenlijk waren het twee huizen; een groot en een klein met een erf en allerlei bijgebouwtjes. Een latere erfgename van Gerrit, Maria Margaretha van Zevenbergen, trouwde in 1481 met Cornelis de Glymes. Deze was van adellijke afkomst; hij was een hooggeplaatste officier, ridder van het Gulden Vlies en lid van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Na zijn huwelijk ging Cornelis zich Van Zevenbergen noemen. Eind 1400 begon op de plek van de voormalige mansio de bouw – ‘het getimmerte’ – van de adellijke woning. Grond werd uitgegraven ten behoeve van een kelder.

Evenwijdig aan de latere Keizerstraat werd de hoofdvleugel van 25 meter gebouwd, met aan de achterzijde een traptoren. Het pand kreeg twee volledige bouwlagen, een dubbele zolder, twee haakse zijvleugels en achter verscheidene kleine bijgebouwen. Dit maakte het tot een in carrévorm omsloten gebouwencomplex met daar middenin een hof. Het complex kreeg en behoudt tot op heden de naam Hof van Zevenbergen. De titel Heer van Zevenbergen werd niet alleen door Cornelis, maar ook door zijn zoons verder gedragen.

Eind 17e eeuw raakte het in bezit van burgerlijke families en werd het in twee herenhuizen opgedeeld. In 1783 werd het complex een katholiek armenweeshuis. De trapgevels van de hoekpaviljoens werden gesloopt en het middendeel verhoogd. Op de binnenplaats vermeldt een gevelsteen nog steeds Rooms Weeshuys.

In de 20e eeuw bood de Hof van Zevenbergen onderdak aan een oude mannenhuis (Sint Jozefhuis), kindertehuis (De Zon), opvanghuis ongehuwde moeders, trombosedienst, kunstuitleen en krakers. De laatste restauratie onder leiding van de architecten Teering, Van der Laan en Van der Vliet vond plaats tussen 1991 en 1993. Sindsdien is het in gebruik als kantoorruimte. De kelder heeft vlakke kruisgewelven. Zijgevels met zadeldaktrappen. Aan de binnenplaats veelhoekige traptoren. Twee bogen zijn overblijfsel van koorsluiting van kapel van refugiehuis van Berne. In de rechter achtervleugel 17e-eeuwse sleutelstukken met acanthusbladeren. Op het achtererf werden vier woningen geplaatst, in aangepaste nieuwbouw. Aan de voorzijde is een loofgang – een berceau – toegepast met diverse soorten perenbomen.

Op deze website zijn al 622672 pagina's bekeken.
© 2011 - 2024 fotovandenbogaard.nl - vrijdag 29 maart 2024 - 00:00:00 - Webdesign: Broeklandsoft - Sponsor: Frans van den Bogaard