 |
Auteur: Ed Hupkens Met dank aan de Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch |
Winkelpui van banketbakkerij van Jan van Vugt aan de Hinthamerstraat 199. Anno 1965. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0036270
De woning Hinthamerstraat 199, met huisnaam De Swaen, is sinds februari 1984 een rijksmonument. Het is van oorsprong een laatmiddeleeuwse woonhuis. Het behoort tot het traditionele, Bossche type van voorhuis en onderkelderd, vast achterhuis.
Zowel het exterieur als interieur bevat elementen uit verschillende periodes. De kelder en zijmuren dateren uit de late middeleeuwen. De bakstenen achtergevel met topgevel met vlechtingen is zeventiende-eeuws. De door een geprofileerde kroonlijst met goot op klossen afgesloten voorgevel stamt uit de vroege negentiende eeuw. De gepleisterde, negentiende-eeuwse winkelpui heeft een hardstenen plint, met in het midden een deur met hoog bovenlicht. Er zijn hoge winkelruiten, in de bovenlichten bevinden zich glas-in-loodramen. De voorgevel heeft de voor de negentiende eeuw typerende schuifvensters in empirestijl. De trap in de zijgevel is eveneens negentiende-eeuws. Het twee verdiepingen tellende pand heeft een zadeldak, bedekt met blauwe Hollandse pannen.
Bij een grote verbouwing in 1820 is de brandmuur verdwenen, evenals de voorgevel, tussenpui en spiltrap. Het perceel is vijf meter breed en ongeveer veertig meter diep. De moer- en kinderbinten met renaissanceconsoles zijn zeventiende-eeuws. In de voormalige winkelruimte (het voorhuis) bevindt zich een fraaie, houten binnenpui uit begin negentiende eeuw. Die is voorzien van voor die tijd kenmerkende ornamenten, zoals houten profielen en waaierzwikken (versiering van raamkozijn, boven in de hoek van een venster). De vloer is van Naamse hardsteen. De opkamer boven de kelder heeft betimmeringen uit de achttiende eeuw (rococo) en een gestuct plafond met medaillon in het midden. Bepaalde elementen herinneren aan het bakkersbedrijf: een gestucte kachelnis met een in de aarde gestoken schepje, korenaren, een sikkel, riek en dorsvlegel. In de winkel stond een winkelkast in dezelfde stijl als de tussenpui met geschilderd jaartal 1820. Opeens was het verdwenen (nu ergens in Heusden).
Tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw hebben generaties (brood)bakkers in het pand gewoond en gewerkt. In 1865 was G.J. van Erp er meester-broodbakker, tevens stond hij als veehouder en koopman te boek. In 1875 woonde en werkte R. van Haeren er als meester-broodbakker. In 1908 was J.H. van Haeren er broodbakker, tot hij in 1928 werd opgevolgd door broodbakker Th. J. Roeffen. Banketbakker J. van Vugt was de laatste van de daar gewoond en gewerkt hebbende bakkers, in 1984 verkocht hij het pand aan de huidige eigenaren.